Amsterdam – De diefstal van bedrijfsgegevens door ex-medewerkers die daarmee klanten probeerden af te snoepen van ASML, was als incident feitelijk te onbetekenend geweest om te melden. Toch was het ’achteraf gezien beter geweest als we dit naar buiten hadden gebracht’.

Dat gaf ASML’s ceo Peter Wennink toe tijdens de algemene vergadering van aandeelhouders (ava) die woensdag plaatsvond. Voordat het FD begin deze maand de diefstal meldde, werd het voorval zelfs zo onbetekenend gevonden dat de raad van commissarissen van ASML pas dit jaar werd ingelicht, vertelde president-commissaris Gerard Kleisterlee na vragen van André Jorna van de VEB.

Schadevergoeding toegekend

Nieuws over de diefstal vanuit een vestiging in de Verenigde Staten kwam begin deze maand naar buiten op basis van een uitspraak van een Amerikaanse rechtbankjury van eind november 2018. Daarin werd ASML een schadevergoeding van $223 miljoen toegekend vanwege de diefstal van bedrijfsgeheimen door ex-medewerkers die allemaal een Chinese achtergrond hadden. Met de software die ze hadden buitgemaakt, startten ze in China het bedrijf Xtal, waarbij ze met geld van het Chinese Dong Feng en het Koreaanse Samsung de gestolen kennis ten gelde probeerden te maken. De vergoeding moet nog worden bekrachtigd door een rechter.

Volgens aandeelhouders had ASML heel wat uit te leggen over hoe dit kon gebeuren en waarom de schadeclaim van $223 miljoen nergens gemeld was. Ook waren er zorgen over borging van bedrijfsgeheimen.

’Klein bier’

Voormalig accountant Wennink paste er wel voor de zaak een storm in een glas water te noemen, maar liet er toch geen twijfel over bestaan, dat de diefstal boekhoudkundig voor ASML in de categorie ’klein bier’ valt. De software die was buitgemaakt zou goed zijn voor 0,5% van de omzet, waar Xtal maar ’een fractie’ van in handen had gekregen. ’Dit is ver verwijderd van onze sleuteltechnologieën’, zei Wennink, die de ophef wijt aan de huidige ’geopolitieke context’.

De $223 miljoen waar ASML volgens de jury recht op heeft, is dan ook niet de schade die het bedrijf had opgelopen, maar slaat op de kosten die Xtal zich had bespaard door de technologie te stelen, plus mogelijke winst in de toekomst. „Die schade hebben we nooit geleden, omdat we meteen hebben ingegrepen”, zei cfo Roger Dassen, die ook nooit heeft gedacht het bedrag ooit te kunnen incasseren.

„Xtal is inmiddels failliet en op het moment van de uitspraak, was de financiële toestand al zo slecht, dat we wisten dat we die vordering nooit konden innen.”

Beveiliging verbeterd

Wennink vertelde dat ASML achter de diefstal was gekomen door te ’praten met mensen die vertelden over een bedrijf dat hetzelfde bleek te doen’ als ASML en bovendien was opgericht door oud-werknemers. Zo had er enkele maanden gezeten tussen diefstal en ontdekking. Daarbij gaf Wennink toe dat het destijds mogelijk was dat werknemers pc’s en opslagapparaten mee naar huis namen.

Een dergelijke diefstal kan volgens Wennink nu niet meer gebeuren, omdat ASML na een hack door naar verluidt Chinese inbrekers in 2014 al had besloten de beveiliging rigoureus te verbeteren. Verbeteringen die daarop zijn ingezet waren echter nog niet gerealiseerd ten tijde van de diefstal in 2015.

Bron: Telegraaf.nl