Nederlandse accountant spil in strijd tegen corruptie

01 november 2018

Meldingen door accountants van ongebruikelijke transacties hebben de afgelopen vijf jaar zeventig serieuze signalen van corruptie in het bedrijfsleven opgeleverd. Het Openbaar Ministerie (OM) en het Anti-corruptie Centrum van de FIOD hebben inmiddels zeven meldingen geselecteerd voor een strafrechtelijk onderzoek. De andere gevallen zijn deels aan de Belastingdienst doorgegeven.

Dit melden de opsporingsdienst FIOD, de Financial Intelligence Unit Nederland (FIU) en het OM aan Het Financieele Dagblad. De laatste jaren hebben accountants jaarlijks 1100 ongebruikelijke transacties bij de FIU gemeld, aldus de krant. Een deel daarvan geeft de FIU na de zaak te hebben bekeken als verdacht door aan opsporingsdiensten. Sinds 2011 zijn er 1300 als verdacht aangemerkt.

Fiscale component

In 63 zaken van de 70 zaken volgde geen strafrechtelijk onderzoek. Een deel van die zaken is onder voorwaarden doorgegeven aan de Belastingdienst. ‘Want bij smeergeld speelt vaak ook een fiscale component’, zegt Desirée van der Hoorn van de FIOD in de krant, die met Sonja Corstanje van de FIU en Daniëlle Goudriaan van het OM een toelichting gaf op een inval door de FIOD bij een handel in medische hulpmiddelen. Dat bedrijf wordt ervan verdacht dat het artsen heeft omgekocht. In ruil hiervoor kon het bedrijf vermoedelijk hulpmiddelen leveren aan de ziekenhuizen waar de artsen aan verbonden zijn. Een melding van een accountant was aanleiding om bij de groothandel in actie te komen. Verder waren er invallen van de FIOD in twee andere corruptieonderzoeken naar aanleiding van de accountantsmeldingen, in februari bij een vastgoedbedrijf en begin oktober bij een uitzendbureau. De FIOD-projectleider noemt de meldingen door accountants van ongebruikelijke transacties ‘belangrijk omdat zij bij ondernemingsbestuurders aan tafel zitten en vanwege hun controletaak een goed zicht hebben op wat er in een onderneming gebeurt.’

Accountant niet onwillig

Het beeld dat accountants allemaal onwillig zijn om te melden, is volgens de drie organisaties onterecht. ‘De samenwerking met deze poortwachters loopt juist goed en steeds beter’’, zeggen de woordvoersters in het FD. ‘We organiseerden recent bijvoorbeeld bijeenkomsten met de AFM, Bureau Financieel Toezicht, de twee brancheorganisaties NBA en SRA, de Big Four en kleinere accountantskantoren, om kennis uit te wisselen,’ aldus Van der Hoorn. Een ‘leermoment’ daarbij bleek dat accountants zoveel mogelijk details over een ongebruikelijke transactie moeten doorgeven, wil de opsporing in actie kunnen komen. Volgens Fiod, FIU en OM heeft slechts een kleine minderheid van de accountants moeite om zich te houden aan hun wettelijke meldplicht van fraudesignalen. Van der Hoorn: ’Een terugkerend discussiethema daarbij is de vraag of de mogelijke fraude wel materieel genoeg is om te melden.’

‘Geen verlengstuk justitie’

Van der Hoorn: ‘De meeste accountants beseffen dat het bekend worden van iedere mogelijke fraude bijna altijd grote financiële gevolgen voor een onderneming kan hebben en materieel kan worden. Accountants zijn geen verlengstuk van justitie, maar het helpt hen als zij beter hun wettelijke meldplicht kunnen vervullen.’ Het Anti-corruptie Centrum wil naar het voorbeeld van de accountants ook samenwerking zoeken met andere poortwachters in de financiële sector zoals belastingadviseurs, banken, de trustsector en notarissen.

Op een internationaal congres van opsporingsinstanties volgende week in Washington spreekt het Nederlandse Anti-corruptie Centrum over de effectiviteit van de samenwerking met accountants.

Bron: Accountancyvanmorgen.nl

Meld je hier aan!