Commissie Toekomst Accountancysector krijgt 42 reacties binnen (er moet meer gebeuren)

25 april 2019

De Commissie Toekomst Accountancysector (CTA) heeft in totaal 42 openbare reacties ontvangen via haar digitale loket, dat op 22 april sloot.

De NBA, de SRA en de grootste accountantskantoren stuurden een reactie. Net als diverse universiteiten, Eumedion, de NBA Young Profs, de Foundation for Auditing Research (FAR), NOREA en diverse individuele accountants en betrokkenen bij de sector. Een bloemlezing uit de reacties.

De NBA stelt in de brief dat de lat voor het accountantsberoep in Nederland hoog ligt, in vergelijking met andere landen. “Sinds 2014 heeft de sector zelf een flinke reeks initiatieven genomen, zoals de 53 maatregelen uit het rapport In het publiek belang, de instelling van de eigen Monitoring Commissie Accountancy, de oprichting van de Stuurgroep Publiek Belang, een regelmatig geactualiseerde Veranderagenda, het uitbrengen van een fraudeprotocol en white papers over kwaliteit en continuïteit.”

Kwaliteit van accountantscontrole moet onomstreden zijn

De NBA onderschrijft de stelling van minister Hoekstra dat het accountantsberoep cruciaal is voor de economie. “Daarom moet de kwaliteit van de accountantscontrole onomstreden zijn en moet de accountant het publieke belang altijd voorop stellen.” De NBA ziet positieve effecten van verplichte kantoorroulatie en meer scherpte in controles, waarbij er ook gemiddeld meer uren per opdracht worden besteed. “Ook is er sprake van een verbeterd stelsel van kwaliteitsbeheersing binnen de kantoren, zijn er diepgaande oorzaakanalyses, meer training op harde en zachte competenties en gerichte keuzes door kantoren bij de aanvaarding en beëindiging van controleopdrachten.”

Maatregelen leiden tot een meer formalistische aanpak

Tegelijk ziet de NBA dat dergelijke maatregelen leiden tot een meer formalistische aanpak en een verhoging van de werkdruk. “Gepaard met een negatieve beeldvorming leidt dat tot een verminderde aantrekkelijkheid van het beroep. Om te komen tot structurele kwaliteitsverhoging en duurzaam herstel van het vertrouwen in het beroep is naast verbetering van de controlekwaliteit ook meer transparantie en zichtbaarheid van het beroep nodig. Ook moet de accountancy werken aan haar relevantie en beter voorzien in maatschappelijke behoeften op gebieden als fraude, continuïteit en duurzaamheid.”

Toezichthouder triggert op controletechniek

De SRA: “Onze observatie is dat het vertrouwensverlies niet ontstaan is vanwege de kwaliteit van de controle, maar vanwege de kwaliteit van de toezichthoudende functie van de accountant; alhoewel er zeker een verband bestaat met de controlefunctie van de accountant, maar dan heel specifiek. De bevindingen van de AFM zoomen daarop echter in, de toezichthouder triggert op de controletechniek in de dossiers.” Vertrouwen stokt volgens de SRA omdat incidenten in de sector juist hun oorsprong vinden in de toezichthoudende functie van de accountant in het kader van fraude, corruptie en (dis)continuïteit. “Dé trigger voor vertrouwensverlies vanuit de maatschappij. Zou het kunnen zijn dat de insteek van de toezichthouder niet leidt tot vertrouwensherstel omdat er mismatch bestaat tussen trigger en aanpak.”

Samenwerken voor een aantrekkelijk beroep

Accountantskantoor EY doet de commissie een aantal concrete ideeën om de kwaliteit van de accountantscontrole naar een nog hoger niveau te brengen aan de hand. “Wij willen samen werken aan een aantrekkelijker beroep. Een cruciaal punt daarbij is werkdrukverlaging. EY zet concrete stappen om de werkdruk te verlagen en gaat daarmee door. Voor de sector als geheel geldt echter dat capaciteitsvergroting op korte termijn niet goed mogelijk is. Het is belangrijk dat we blijven investeren in innovatie. Zowel binnen het regelgevend kader als door de daarvoor in aanmerking komende werkzaamheden te robotiseren en via data-analyse diepgaandere controles uit te voeren alsmede het ontwikkelen van nieuwe, andere controletechnieken door technologie.” Regelgevers, de accountancysector en de toezichthouder moeten volgens EY gezamenlijk de kaders definiëren waarbinnen die innovatie kan plaatsvinden.

EY stelt verminderde focus op detailniveau voor

De verwachtingskloof moet volgens EY besproken worden. “Wat doen we nu niet en zouden wij wel kunnen? Wat zou dat kosten? Hoe kunnen wij hierover beter communiceren? Recente voorbeelden van onderwerpen waar dit naar onze mening nog onvoldoende duidelijk en helder is, zijn fraude, continuïteit, cybersecurity en naleving van wet- en regelgeving.” EY stelt ook een verminderde focus op compliance op detailniveau voor. “We moeten ons meer focussen op de mate waarin het geheel van verrichte werkzaamheden de juiste basis vormt voor de controleverklaring en de mate waarin de randvoorwaarden daarvoor aanwezig zijn. Dit vergt een constructieve dialoog over de invulling van de rol van de toezichthouder. Naar onze mening zou meer focus op de interne beheersing van de accountantsorganisaties, in plaats van een focus op individuele dossiers, hieraan kunnen bijdragen. Hiernaast zou een verminderde focus op compliance op detailniveau kunnen bijdragen aan een aantrekkelijker beroep.”

Accountantscontroles kunnen beter worden uitgevoerd

Ook Deloitte constateert dat het vertrouwen in accountants nog tekort schiet. “Om daar structureel verbetering in aan te brengen moeten onzes inziens twee zaken worden aangekaart. Kwaliteitsinspecties geven aan dat accountantscontroles nog beter kunnen worden uitgevoerd, ondanks de aantoonbare vooruitgang die in de afgelopen jaren reeds is geboekt. De maatschappelijke verwachtingen van de rol van de accountant, bijvoorbeeld bij fraude en continuïteit, zijn anders dan de huidige standaarden voor de wettelijke controle voorschrijven.”

KPMG wil investeren in nieuw digitaal auditplatform

KPMG kondigt in haar commentaar aan ook de komende vijf jaar te “blijven innoveren” en verdere verbeteringen door te voeren in haar kwaliteitsstelsel. Het kantoor wil circa 55 miljoen euro investeren in zaken als een “nieuw digitaal auditplatform”. Ook bepleit KPMG een vorm van toezicht waarin het integrale kwaliteitssysteem van kantoren centraal staat, in plaats van toetsing van een beperkt aantal controledossiers.

Meer nodig om vertrouwen in beroep te herstellen

Bestuursvoorzitter Ad van Gils en Agnes Koops-Aukes, voorzitter van de accountancypraktijk: “De discussie over de kwaliteit van onze dienstverlening houdt aan. Wij realiseren ons dat meer nodig is om het vertrouwen in ons beroep te herstellen. Het is daarom goed dat deze commissie is gevraagd te onderzoeken wat kan worden gedaan om de kwaliteit van de wettelijke controles duurzaam te verbeteren. Relevant daarvoor is de kwaliteit die wij van anderen in de financiële keten nodig hebben om goed ons werk te doen, wat de maatschappij van ons verwacht en mag verwachten en wat nodig is om ons beroep aantrekkelijk te houden voor talenten. Wij staan open voor elke verandering die kan bijdragen aan duurzaam vertrouwensherstel en vertrouwen erop dat de commissie een scherp oog heeft dat die veranderingen daadwerkelijk en onderbouwd positief zullen bijdragen aan het gewenste doel. Iedere dag, binnen alle geledingen van onze organisatie, werken we hard aan onze transformatie om de purpose-geleide en waardengedreven organisatie te zijn die we willen zijn. Die transformatie is fundamenteel voor het duurzaam herstel en het vertrouwen in onze sector.”

Bron: ExecutiveFinance.nl

Meld je hier aan!